Therapie na een toxische relatie met een narcist

Caroline Kussé

Lovebombing narcisme - Caroline Kussé therapeut bij narcistische, toxische relaties en codependentie

Hoe bescherm je jezelf tegen lovebombing?

Foto van Caroline Kussé
Caroline Kussé

14 januari 2025

Wat is lovebombing?

Lovebombing (of liefdesbombardement) is een vorm van manipulatie waarbij je overladen wordt met de allerliefste complimentjes, de mooiste beloftes, 24/7 aandacht, de prachtigste cadeaus, en nog veel, véél meer. Je hebt het gevoel dat je gebombardeerd wordt met ‘liefde’, maar eigenlijk is die liefde slechts een illusie. Er wordt een beeld op je geprojecteerd van de ideale partner. 

Lovebombing is een tactiek van je partner om je aan zich te binden. Je wordt emotioneel afhankelijk van elkaar. Vaak gebeurt die emotionele manipulatie compleet onbewust, soms zet iemand het wel bewust in. Het effect op jou blijft hetzelfde: je wordt gemanipuleerd zonder dat je het doorhebt, omdat lovebombing zo hemels fijn voelt.

Idealiseren aan het begin van een relatie

Vaak gebeurt lovebombing in het begin van je relatie. Je kan lovebombing vergelijken met de roze bril van de verliefdheidsfase – maar dan tot in het extreme getrokken. 

Voorbeelden: al na enkele dates komt hij bij jou wonen, je spendeert al je tijd met je nieuwe partner en je vergeet gewoon je eigen hobby’s en je eigen vriendinnen, vroeger was je mega onzeker maar nu voel je je eindelijk hélemaal gehoord en gezien en geliefd.

Goedmaken na een ruzie of relatiebreuk

Lovebombing kan echter ook gebeuren wanneer jullie na een heftige relatiebreuk weer emotioneel bij elkaar komen. 

Voorbeelden: je (ex-)partner wil nu eindelijk wél in relatietherapie, je krijgt een gouden juweel, hij vraagt je ten huwelijk vlak na een breuk, hij is van gedachten veranderd en wil nu wél een kind met je – en het liefst vandaag al.

Lovebombing door een narcistische partner

“Hij zei vaak dat ik de enige vrouw was die hem begreep. Dat ik de eerste en enige was die écht van hem hield. Hij kon niet zonder me, zei hij. Ja, ik voelde me heel speciaal in zijn armen”, zucht mijn klant. Ze contacteerde me om te herstellen na haar relatie met een narcistische, manipulerende man. 

Ze neemt een zakdoekje en probeert haar tranen weg te deppen. “Ik had eindelijk mijn droomprins gevonden! Het was hemels samen met hem! Maar nu… weet ik niet meer wat echt is.”

Emotionele afhankelijkheid van je partner

Lovebombing speelt erop in dat je emotioneel afhankelijk wordt van je nieuwe partner. Helaas merk je dat vaak pas in een later stadium, wanneer je er al tot over je oren in zit. Bijvoorbeeld wanneer je al samenwoont of als je al zwanger bent.

In eerste instantie voelt lovebombing immers super. Het voelt als de hemel op aarde, de ware liefde, die diepe connectie die je nog nooit eerder met iemand gevoeld hebt. Denk je nu: da’s toch fijn, waarom zou je je daar vragen bij stellen?

De gevolgen van lovebombing

Nadien slaat lovebombing helaas vaak om in dwingende controle, agressie, en andere vormen van manipulatie. De invloed kan verstrekkende gevolgen hebben. Zowel emotioneel, mentaal, intiem, fysiek, financieel als professioneel. Op alle vlakken dus. 

Hoe sterk je ook bent, zelfs de meest zelfzekere vrouw wordt door constante manipulatie op den duur onzeker. Als er continu op je ingepraat wordt, begin je te twijfelen aan  jezelf, je voelt je schuldig als hij afstand neemt, je vraagt je af wat je dan verkeerd hebt gedaan. 

En natuurlijk heb je niets verkeerd gedaan – maar hoe vaak je vriendinnen dat ook herhalen, het dringt niet helemaal tot je door. Je blijft twijfelen. 

Daarom is het zo belangrijk om de signalen van lovebombing al in een vroeg stadium te herkennen, zodat je jezelf kan beschermen tegen (weer) in zo’n ongezonde relatie terecht te komen.

Hoe herken je de eerste tekenen van lovebombing?

“Het leek alsof we in een romantische film leefden. Zo fijn was het met hem. Ik weet nog hoe hij naar me keek tijdens onze eerste date,” vertelt mijn klant verder. “Toen hij naar me glimlachte, smolt ik helemaal. Ik had eindelijk iemand gevonden die mij écht zag. Iemand die dwars door mijn sterke façade heen kon kijken. Iemand bij wie ik me niet sterk voor hoefde te doen, want hij doorzag me toch. Ik was smoorverliefd vanaf de eerste seconde.”

Na hun eerste date werd ze overladen met berichtjes op elk uur van de dag, en ook van de nacht. Enkel lieve woordjes, complimenten, plannen voor de toekomst. 

“In het begin was ik heel blij met al die aandacht! Eindelijk eens een man die lief voor me was en die me ook zei hoeveel ik voor hem betekende. Heerlijk!”

“Na een paar weken wilde ik eigenlijk nog eens met mijn vriendinnen afspreken. Ik had hen helemaal uit het oog verloren en ze waren bezorgd. Maar toen ik hem dat voorzichtig probeerde te zeggen, werd hij boos. ‘Doe je dit expres om mij pijn te doen? Ben ik niet goed genoeg voor je? Je zei dat het tussen ons ware liefde is; dan moeten we voldoende hebben aan elkaar. Of heb je me dat voorgelogen?’ vond hij. Ik voelde me schuldig omdat ik tijd voor mezelf had gevraagd. Het was alsof ik klem zat.”

De kenmerken van lovebombing

Dit voorbeeld geeft aan hoe belangrijk het is dat je lovebombing in een vroeg stadium leert herkennen. Dan kun je immers nog ‘ontsnappen’.
In het algemeen zijn de kenmerken:

  • Liefde die overweldigend is: Mijn klant werd overladen met complimenten, cadeaus en aandacht. Ze voelde zich voor het eerst in haar leven écht gewaardeerd door een man. 
 
  • Vlucht van de realiteit: Het is een overdaad aan positiviteit waar je je helemaal in kan verliezen, en dat voelt heerlijk. Wanneer je bij hem bent, kan je al je problemen vergeten. 
 
  • Snel intimiteit: De relatie wordt erg snel erg serieus. Niet alleen zijn jullie snel fysiek intiem met elkaar in bed, ook emotionele intimiteit voelt snel erg vertrouwd. Het voelt alsof je hem al je hele leven kent en je durft direct je diepste twijfels te delen met elkaar. Al na enkele dates volgen ook uitspraken als “Ik voelde direct dat jij de ware bent, ik kan nooit meer zonder jou.”
 
  • Controle die subtiel begint maar steeds erger wordt: Op het moment dat je een grens stelt, dat je tijd voor jezelf vraagt, dat je je eigen mening hebt, veranderen die complimenten snel in kritiek. Soms slaan ze van het ene moment om. Soms gaat het geleidelijk aan. Bijvoorbeeld: hij wil je locatie volgen omdat hij je wil beschermen, en als jij een seconde twijfelt of je dat wel fijn vindt, slaat het om in achterdocht: “Hoezo, wat heb je te verbergen?”
 
  • Verwarring: Je begrijpt niet waar die omslag vandaan komt. Je voelt je schuldig, je twijfelt, je vraagt je af wat er net gebeurd is. Dit is typisch aan gasligting, een andere vorm van manipulatief gedrag dat vaak ingezet wordt door narcisten. Bijvoorbeeld: mijn klant twijfelt of het echt zo abnormaal is dat ze haar locatie liever niet deelt met haar partner. Ze vraagt zich af: is dat nu echt zo belangrijk om daar zo’n hevige ruzie over te maken?

Hoe komt het dat je opnieuw valt voor emotionele manipulatie?

Eens je hebt geproefd van de intensiteit van lovebombing, wordt het als een verslavende drug. Verliefdheid heeft een vergelijkbaar effect op je hersenen als cocaïne, een harddrug: de extreem hevige verliefdheid bij lovebombing is even verslavend, even verdovend, en maakt je even overmoedig als cocaïne.

De ‘high’ aan het begin van je relatie wordt je referentiepunt. Je blijft naar die fijne beginperiode terugverlangen als je relatie minder goed begint te gaan. En ook wanneer je relatie langzaam maar zeker op de klippen loopt, blijf je hopen dat die goede momenten terugkomen.

De gedachten die door je hoofd spoken, spelen daar verder op in: ooit waren jullie toch gelukkig samen – als je dan wat harder je best doet voor je relatie, kan je dan zorgen dat die ‘high’ van het begin van je relatie terugkomt? En zo ga je steeds harder je best doen, en zit je steeds dieper vast in de manipulatieve dynamiek.

Het is niet jouw schuld!

Het is belangrijk dat je weet: het is niet jouw schuld dat je voor lovebombing bent gevallen. Lovebombing is een vorm van manipulatie die inspeelt op ieders basisbehoeften: behoefte aan liefde, erkenning en waardering. 

Tijdens de lovebombing voel je je gelukkig en veilig – misschien zelfs voor het eerst in je leven. Eindelijk word je gezien en gehoord. Jij die altijd zoveel doet voor anderen, jij wordt eindelijk ook eens op een voetstuk gezet. Na alle ellende die je hebt meegemaakt, voelt dit als een superfijne verademing!

Wie is vatbaar voor lovebombing?

Iedereen heeft nood aan liefde, erkenning en waardering want het zijn puur menselijke behoeften. Dat maakt dus dat iedereen potentieel vatbaar is voor lovebombing. Iedereen kan zich laten meeslepen in dat heerlijke sprookje. 

Er zijn wel mogelijke risico’s die je er extra gevoelig voor maken. Door daar bewust van te zijn, kan je jezelf leren beschermen, zodat je in je volgende relatie op een stevig fundament kan bouwen in plaats van op het luchtkasteel van lovebombing.

1. Codependentie

Als je codependente patronen hebt, dus als je jezelf en je eigen wensen steeds op de laatste plaats zet en anderen laat voorgaan en zeker als dat ten koste gaat van jezelf – dan voelt het super dat iemand jou eens op de eerste plek zet. Eindelijk wordt je inzet gewaardeerd, eindelijk word je gezien, eindelijk word jij eens in de watten gelegd.

2. Groot verlangen naar liefde en bevestiging

Als je tot nu toe een tekort hebt gehad aan liefde, bijvoorbeeld als je al lang single bent, als je een moeilijke, eenzame jeugd hebt gehad, als je je vaak niet gezien en niet gewaardeerd voelt – dan is die intense overvloed aan lieve aandacht natuurlijk extra fijn.

3. Angst om alleen te zijn

Als je bang bent om er alleen voor te staan, zeker als je gelooft dat er niemand bij jou past – en je ontmoet dan je ware, je prins op het witte paard, dan is het een logisch gevolg dat je als een blok valt voor hem.

4. Trauma en slechte ervaringen in vorige relaties

Als je traumatische ervaringen hebt meegemaakt of als je ongelukkig was in vorige relaties, met een ex die niet helemaal emotioneel beschikbaar was voor jou – dan is het natuurlijk super dat je nu opgehemeld wordt door je nieuwe partner.

5. Onzekerheid en laag zelfbeeld

Als je je onzeker voelt over jezelf – dan is het vanzelfsprekend dat je de bevestiging die hij je geeft met beide handen aanpakt. Het voelt niet zomaar als bevestiging van iets wat je doet, maar het voelt als bevestiging van jou en van jouw eigenwaarde. Het voelt alsof je onzekerheid plots wordt weggenomen. Dat gevoel gaat erg diep.

Als een luchtkasteel vol illusies

Hoe echt je gevoelens ook zijn, besef dat ze niet gebaseerd zijn op de realiteit.  Je gevoelens zijn gebaseerd op een illusie die jullie samen creëren. Of beter gezegd: het is een illusie die iemand anders voor je creëert en waar jij graag in meegaat omdat het wél echt lijkt. Hij projecteert zijn ideaalbeeld van de ideale partner op jou. Maar helaas is dat beeld niet echt. Het is niet de realiteit. Jij bent niet dat ideaalbeeld. En zodra hij merkt dat jij niet zijn ideale vrouw bent, voelt hij zich echt bedrogen door jou.

Hoe kan je jezelf beschermen tegen lovebombing?

1. Ga niet te snel in het begin van een relatie

De bouwstenen van een gezonde relatie zoals vertrouwen en liefde en communicatie hebben tijd nodig om te groeien. Het is dus veel gezonder om je relatie langzaam op te bouwen en naar elkaar toe te groeien. Gun jezelf de tijd om je nieuwe partner écht te leren kennen voor je grote beslissingen neemt over jullie toekomst. 

Wil je nieuwe partner je niet die tijd geven? Maak dan best een einde aan de relatie.

2. Stel gezonde grenzen

Je eigen grenzen stellen is altijd belangrijk. En zeker als je overspoeld wordt door aandacht en lieve cadeautjes, is het extra belangrijk om bij jezelf in te blijven checken: vind je het moeilijk om je aan je eigen grenzen te houden, gun je hem altijd het voordeel van de twijfel, denk je dat het wel zal beteren? Dat zijn alarmsignalen. 

Wees niet bang om voor jezelf op te komen en grenzen te stellen. Gezonde relaties respecteren jouw grenzen, want een grens is de afstand waarop je kan houden van jezelf én van je partner.

3. Leer ongezonde relatiepatronen herkennen

Zit je al verder in de relatie en is het niet meer de hele tijd rozengeur en maneschijn? Let dan op of er een aantrek-afstootpatroon in jullie contact zit. Periodes van heel intens contact, elkaar idealiseren en ophemelen, gevolgd door afwijzing, afstandelijkheid of boosheid, zijn géén gezonde patronen. 

Neem ook tijd om te reflecteren. Hoe voel je je in de relatie? Is het écht veilig? Of moet je steeds vaker op je hoede zijn, en moet je op je woorden letten zodat zijn humeur niet omslaat?

4. Zoek steun

Praat over je ervaringen met je vriendinnen, met familieleden die je vertrouwt of een therapeut. Wanneer jij ergens op een hoog roze wolkje zweeft, is dat down-to-earth steunnetwerk een goed referentiepunt om je weer met je beide voeten op de grond te zetten. Vaak ziet je omgeving immers eerder dan jijzelf dat er iets niet klopt. En geven zij dat aan, wijs hun zorg dan niet van de hand. Zij kennen je langer en – hoewel het anders kan voelen – béter dan je geliefde.

5. Vertrouw op je intuïtie

Als jullie relatie te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat vaak inderdaad zo. De beloftes waar je je relatie op aan het bouwen bent, zijn niet waar. Hoe mooi zijn woorden ook zijn, en hoe hard je ook hoopt dat ze de waarheid zijn, het zijn helaas loze beloftes. Het zijn beloftes aan zijn ideaalbeeld, niet aan jou. 

Je intuïtie kan ook helemaal het tegenovergestelde aangeven. De allereerste, intuïtieve reactie van een klant op haar partner was: ‘Brr, nee!’ Maar zij redeneerde haar intuïtie weg met: ‘Ach, hij is toch niet zo’n kwaaie. Ohh wat een leuke cadeaus en aandacht, hij bedoelt het echt goed! Zo’n knappe man mag ik niet door mijn vingers laten glippen.’ Pas na hun scheiding besefte ze dat ze naar haar intuïtie had mogen luisteren, want die zat elke keer juist.

Therapie bij lovebombing

“Hij zei dat ik nooit iemand anders zou vinden zoals hij. Toen vond ik dat super romantisch en wilde ik hem nooit meer kwijt,” zegt mijn klant schouderophalend aan het einde van de sessie. Met een brede glimlach en een knipoog voegt ze eraan toe: “Nu besef ik: ik hoop inderdaad dat ik nooit meer iemand tegenkom zoals hij!”

Het is helemaal OK om hulp te zoeken als je moeite hebt om te herstellen na lovebombing en een ongezonde relatie. Remember: het effect van lovebombing op je hersenen is hetzelfde als cocaïne. Stoppen met zo’n drug is enorm moeilijk, en eigenlijk niet te doen in je eentje. 

Ik help je om je emoties en liefdesverdriet te verwerken en te helen, om inzicht te krijgen in jouw patronen die je gevoelig maakten voor lovebombing, en om gezonde patronen te ontwikkelen. Zodat je een gezonde, gelijkwaardige relatie kan opbouwen.

Hieronder kan je rechtstreeks een gratis intakegesprek bij me boeken:

Therapie bij lovebombing, narcisme en codependentie - Caroline Kussé traumatherapeut en narcismecoach.webp